Πριν μερικές μέρες έγραψα ένα μάλλον αμφιλεγόμενο ποστ για έναν κύριο που έκλεισε με το αυτοκίνητο του 5 λεπτά το πάρκινγκ για να μπει σε ένα μαγαζί με ηλεκτρικά είδη, έκανε τη δουλειά του, και βγαίνοντας ζήτησε συγγνώμη για την αναμονή. Τέλειωσα το κείμενο με την εξής φράση: Η συγγνώμη για κάτι που ξέρουμε εξαρχής ότι είναι λάθος είναι κάλπικη, ψεύτικη, στην καλύτερη περίπτωση αχρείαστη;

Πολλοί διαφώνησαν. Τα επιχειρήματα ήταν τα εξής.

1)” Δεν είναι σημαντικό το γεγονός”.

Ποιος το ορίζει αυτό; Το ερώτημα δεν θα έπρεπε να είναι “είναι σημαντικό ή όχι;” αλλά “είναι σωστό ή όχι;”. Αύριο μπορεί κάποιος να γρατσουνίσει το αυτοκίνητο μας και να πει “δεν στο τράκαρα κιόλας”. Να φωνάξει έντονα στο παιδί μας και να πει “δεν το χτύπησα κιόλας”. Επίσης, η συμπεριφορά του ήταν απόρροια μιας κοσμοθεωρίας, ενός συστήματος αξιών. Το δεχόμαστε αμαχητί; Αν η ταλαιπωρία του άλλου δεν είναι εμπόδιο για εκείνον, αύριο θα “κλέψει” την ουρά στην τράπεζα, θα βολέψει το δικό του παιδί… και η λίστα συνεχίζεται…

2) “Μα αφού ζήτησε συγγνώμη”.

Δηλαδή μπορώ να κάνω ό,τι θέλω εις βάρος όποιου θέλω φτάνει στο τέλος να πετάξω 8 γράμματα σε μια συγκεκριμένη σειρά;

3) “Μα ήταν μόνο 5 λεπτά”.

Στην ίδια λογική με το 1) ο χρόνος αναμονής δεν δικαιολογεί μια πράξη που είναι λάθος a priori. Άλλωστε ποιος ορίζει αν ο χρόνος αναμονής είναι λίγος ή πολύς;

4) Γιατί είσαι αρνητικός; Πού είναι η θετικότητά σου;

Θετικότητα δεν σημαίνει κρύβω τα θέματα, δεν αναδεικνύω αυτό που πρέπει να αλλάξει. Αν έχεις μια πληγή πρέπει να το παραδεχτείς αλλιώς πώς θα πας στο γιατρό; Από κάτι τέτοιες συμπεριφορές νοσεί η ελληνική κοινωνία. Δεν πρέπει να το αναδείξουμε μήπως και το φτιάξουμε; Προτιμώ αυτή τη θετικότητα.

5) Αν μπεις στη θέση του θα καταλάβεις ότι είχε λόγο και μάλλον ανάγκη να παρκάρει εκεί.

Αρχικά ένιωσα έκπληξη που άνθρωποι που δεν είχα ξανακούσει να αναφέρονται σε έννοιες όπως “μπαίνω στη θέση του άλλου” και “ενσυναίσθηση” άρχισαν να μιλούν για αυτές. Σε λίγο θα αναλύουμε τα 4 επίπεδα παρατήρησης, την “ενεργητική ακρόαση” και το “εγώ μήνυμα”, σκέφτηκα. Τι ωραία πράγματα.

Να ρωτήσω όμως το εξής: Να συναισθανθώ εκείνον που στερεί, που κάνει τη δουλίτσα του εις βάρος των άλλων περισσότερο από εκείνον που αδικείται και δεν ενοχλεί κανέναν; Αυτό δεν είναι άλλο ένα πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας εδώ και κάποιες εκατοντάδες χρόνια; Για να μην πω χιλιάδες. Κάτι δεν κολλάει εδώ, σκέφτηκα. Δεν μπορούσα όμως να το προσδιορίσω.

Η δεύτερη έκπληξή μου είχε να κάνει με το γεγονός ότι πολλοί πήραν το μέρος του “καταπατητή”. Αναρωτήθηκα: Μα αν δεν κατανοούμε καν ότι αυτό που έκανε είναι λάθος πώς θα το διορθώσουμε; Ξαφνικά κατάλαβα. Όλα καθάρισαν μέσα μου. Ένιωσα τη διαύγεια μιας βαθιάς συνειδητοποίησης, την αρμονία που τη συνοδεύει και ταυτόχρονα μια λύπη που πήγαζε από την κατανόηση της διαφαινόμενης αιτίας πίσω από τα επιχειρήματα των συνομιλητών μου.

Δεν συναισθανθήκαν τον συγκεκριμένο κύριο, αλλά τον εαυτό τους. Πιο συγκεκριμένα: Θεωρούμε αυτές τις συμπεριφορές λογικές όχι γιατί μπαίνουμε στη θέση του άλλου, αλλά γιατί μπαίνουμε στη θέση του εαυτού μας. Αφού το ξέρουμε ότι κάπως έτσι θα λειτουργούσαμε κι εμείς. Πώς να ψάξουμε τη συμπεριφορά εκείνου που μας μοιάζει;

Έτσι για να προβληματιστούμε. Κι αυτό να ξέρετε είναι θετική σκέψη. Τα άλλα είναι χάχανα.

Την αγάπη μου
Νικόλας Σμυρνάκης

Εγγραφείτε στο newsletter για να λαμβάνετε
άρθρα, videos, αποφθέγματα, ενημερώσεις

YouTube Subscribe εδώ

Σχετικότατα άρθρα:

Πότε το συγγνώμη έχει νόημα

Τι να την κάνω την καλή πρόθεση, να χαϊδέψω τα μαλλιά της, να μυρίσω το δέρμα της ή να φιλήσω τα χείλη της;

Αλλάζει ο άνθρωπος αν δεν θέλει να αλλάξει;